Διοικητική διαίρεση και εξέλιξη των Βατίκων.

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΙΡΕΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΩΝ ΒΑΤΙΚΩΝ
Κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας η ανατολική Λακωνία (Πάρνωνας) αποτελεί ιδιαίτερη διοικητική
περιοχή (territorium) με πρωτεύουσα τη Μονεμβασιά που είναι και η έδρα του Προβλεπτή.
Επί Τουρκοκρατίας η Πελοπόννησος αποτελεί διοίκηση με έδρα την Τρίπολη όπου εδρεύει ο διοικητής (πασάς).
Ο Πάρνωνας αποτελεί ξεχωριστό βιλαέτι ή μπεηλίκι και έχει έδρα πάλι την πόλη της Μονεμβασιάς.
Το μπεηλίκι προβλέπει περισσότερες έδρες τοπαρχών (αγάδων).
Τα Βάτικα υπάγονται στο μπεηλίκι της Μονεμβασιάς και χωρίζονται σε 40 μερίδια εισοδήματος (36 σπαηλίκια και 4 μουκατάδες), (Ε.Αλεξάκης).
Έδρα του τοπάρχη (αγά) των Βατίκων είναι το Φαρακλό το οποίο
γνωρίζει ιδιαίτερη ανάπτυξη και πληθυσμιακή συγκέντρωση.
Ήδη η απογραφή GRIMANI το 1700 φέρει το Φαρακλό τον 10ο
μεγαλύτερο οικισμό της Πελοποννήσου με περισσότερους από
1000 κατοίκους.
Απογραφικά στοιχεία του 1821 αναφέρουν την ειρηνική
συνύπαρξη Οθωμανών και Χριστιανών απογράφοντας στο
Φαρακλό 70 οικογένειες Χριστιανών και 50 Οθωμανών.
Τελευταίος αγάς του Φαρακλού αναφέρεται ο Χούσος (Χουσεϊν).
Η απογραφή Μαιζώνος το 1829 επιβεβαιώνει τα παραπάνω στοιχεία απογράφοντας στο Φαρακλό 128
οικογένειες και 539 άτομα.
Με τη σύσταση του νεότερου ελληνικού κράτους στα Βάτικα συστήνονται δύο Δήμοι.
Με Β.Δ της 9ης Μαρτίου του 1835 σχηματίστηκε ο Δήμος Βοιών
με έδρα το Λάχι και τους οικισμούς Άγιο Νικόλα και Βελανίδια.
Επίσης την ίδια χρονολογία σχηματίζεται και ο Δήμος Μαλεού με έδρα το Φαρακλό και τους οικισμούς
Μεσοχώρι, Καστανιά, Ελαφόνησο, , Νεάπολη, Δερματιάνικα, Παραδείσι, Όρμο Βοιών,
Άγιο Γεώργιο, Βιγκλάφια και Αδιάκοπο.
Ο πληθυσμός του Φαρακλού αναφέρεται στους 382 κατοίκους
(μειωμένος από τους 539 της απογραφής του 1829, λόγω της
καθόδου προς τα πεδινά).
Οι δήμοι αυτοί λειτούργησαν από το 1836 και ως πρώτος αλλά
και τελευταίος Δήμαρχος του Φαρακλού, αναφέρεται ο Γ. Σαραντίτης.
Αυτό γιατί το 1840 ο Δήμος Μαλεού συγχωνεύεται με τον Δήμο Βοιών και η έδρα μεταφέρεται
στην Πεζούλα που μετονομάζεται σε Νεάπολη, έχοντας ως όμορο Δήμο το Δήμο της Διλιμενίας
(Μονεμβασίας).
Ο νέος Δήμος Βοιών έμελλε να υπάρξει στην ιστορία του τόπου
για 72 χρόνια μέχρι το 1912, οπότε η διοικητική μεταρρύθμιση του
Ε. Βενιζέλου κατήργησε τους Δήμους και ίδρυσε τις Κοινότητες Βελανιδίων, Αγίου Νικολάου, Λαχίου, Φαρακλού, Καστανιές, Νεάπολης, Ελαφονήσου και Κάμπου.
Η Κοινότητα Κάμπου προκύπτει για πρώτη φορά γιατί εν των μεταξύ ο πληθυσμός έχει μετακινηθεί στα πεδινά
και έχουν αναγερθεί τα καμποχώρια.
Είναι δυναμική Κοινότητα αφού σε αυτήν περιλαμβάνονται
τα Δερματιάνικα (έδρα της Κοινότητας) το Μεσοχώρι, ο Αδιάκοπος, τα Ξενοφωντιάνικα, η Σκλαβούνα,
τα Μανωλαριάνικα, τα Μεντιάνικα, τα Τσαπουρδιάνικα, ο Αγιώργης, η Μεγάλη Σπηλιά, τα
Βιγκλάφια και η Ελαφόνησος.
Το 1920 ανασυστάθηκε η Κοινότητα Μεσοχωρίου.
Με την περαιτέρω ανάπτυξη των οικισμών αποσχίστηκαν και απετέλεσαν νέες αυτόνομες Κοινότητες
η Ελαφόνησος (1949) οι Άγιοι Απόστολοι (1957) και ο Άγιος Γεώργιος το 1963.
Το διοικητικό αυτό σχήμα των Βατίκων διατηρήθηκε μέχρι το 1997
όπου με τη νέα διοικητική μεταρρύθμιση (Καποδίστριας) ανασυστάθηκε ο Δήμος Βοιών περιλαμβάνοντας και τις Κοινότητες
Ελίκα και Παντάνασσα οι οποίες ανήκαν στον παλαιό Δήμο της
Μονεμβασίας.
Το 2010 με το πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ η νέα διοικητική μεταρρύθμιση κατήργησε το Δήμο Βοιών και
δημιούργησε τον νέο Καλλικρατικό Δήμο Μονεμβασίας ο οποίος περιλαμβάνει όλη
την ανατολική Λακωνία.
Μπορεί να μιλάμε για ευρωπαϊκό εκσυγχρονισμό στην ουσία της
όμως η νέα διοικητική μεταρρύθμιση δεν είναι τίποτα άλλο από
αναβίωση του παλαιού οθωμανικού διοικητικού συστήματος που
200 χρόνια μετά ανασυσταίνει το μπεηλίκι της Μονεμβασιάς με τον
μπέη (Δήμαρχο) της και τους τοπάρχες (αγάδες) των Βατίκων, του Ζάρακα, του Ασωπού, των Μολάων.

Και ο πασάς στην Τρίπολη.