Και μη ξεχνιόμαστε.... σήμερα παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος.

Στα σημαντικά οφέλη που θα υπάρξουν για τη χώρα μας με την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης αναφέρθηκαν ο Θ.Πάγκαλος και ο Στ.Δήμας, σε εκδήλωση στο Ζάππειο με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος. Εδωσαν έμφαση στις ανεμογεννήτριες, που παρομοιάστηκαν και ως... μοντέρνο αντικείμενο.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ


Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών



Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ωκεανών, το Αρχιπέλαγος, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας επισημαίνει την ανάγκη λήψης άμεσων και ουσιαστικών μέτρων προστασίας τα οποία θα ανακόψουν τον διαρκώς αυξανόμενο ρυθμό υποβάθμισης που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες θάλασσες παγκοσμίως και μεγάλο μέρος των ευρωπαϊκών και μεσογειακών θαλασσών.

Σε μία περίοδο όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η ανυπολόγιστη περιβαλλοντική καταστροφή στον κόλπο του Μεξικού, το μήνυμα για αναθεώρηση των πρακτικών χρήσης και εκμετάλλευσης των θαλασσών και για εφαρμογή αποτελεσματικών κανόνων στις θαλάσσιες διεθνείς μεταφορές πρέπει να είναι πιο καθαρό και ηχηρό από ποτέ.
Το Αιγαίο στηρίζει ακόμα σπάνιους πληθυσμούς θαλάσσιων θηλαστικών
Παρά το μέγεθος των περιβαλλοντικών πιέσεων που υφίστανται καθημερινά οι θάλασσες παγκοσμίως, το Αιγαίο εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται ως μία από τις πιο βιοποικίλες θάλασσες στον κόσμο και να στηρίζει ένα μεγάλο μέρος του εθνικού πλούτου της Ελλάδας. Αποτελεί ένα εξαιρετικά δυναμικό οικοσύστημα, ζωτικής σημασίας για τα προστατευόμενα και απειλούμενα θαλάσσια είδη, αλλά και για τους οικοτόπους. Εκτός των άλλων, το Αιγαίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά και επηρεάζει άμεσα τους δείκτες της κοινωνικοοικονομικής ζωής στην Ελλάδα.
Η μείωση των ιχθυαποθεμάτων, λόγω της ανύπαρκτης αλιευτικής διαχείρισης πλήττει καίρια το μέλλον της παράκτιας αλιείας και των νησιωτικών κοινωνιών

Ωστόσο, στην Ελλάδα σήμερα δεν εφαρμόζεται κανένα μέτρο για την προστασία ή τη διαχείριση αυτού του μοναδικού θαλάσσιου πλούτου. Η παντελής έλλειψη διαχείρισης των αλιευτικών δραστηριοτήτων επιτρέπει καθημερινά καταστροφικές αλιευτικές πρακτικές, που έχουν ως αποτέλεσμα την αφαίμαξη των θαλασσών. Οι συνέπειες είναι τεράστιες τόσο για τα σπάνια θαλάσσια είδη, όσο και για τις τοπικές κοινωνίες που εξαρτώνται - επαγγελματικά και διατροφικά - από την αλιεία.
Τα συρόμενα αλιευτικά εργαλεία προκαλούν τεράστια ζημιά σε σπάνια θαλάσσια οικοσυστήματα, όπως τα λιβάδια Ποσειδωνίας και οι ύφαλοι ασβεστολιθικών ροδοφυκών (τραγάνα)

Επιπλέον, το σοβαρό περιβαλλοντικό ρίσκο που αντιμετωπίζει καθημερινά το Αιγαίο, από την ανεξέλεγκτη ναυτιλιακή δραστηριότητα είναι τεράστιο. Η σημερινή κατάσταση γίνεται δυσχερέστερη εξ’ αιτίας της αύξησης της ήδη εντατικής ναυσιπλοΐας στην περιοχή, η οποία πραγματοποιείται χωρίς να υπάρχουν επαρκείς κανονισμοί αλλά και μέτρα καταπολέμησης της ρύπανσης.
Οι ελληνικές θάλασσες χαρακτηρίζονται από την απουσία καθορισμού ελεγχόμενων διαδρόμων υποχρεωτικής πορείας, ελέγχου της κίνησης των πλοίων, καθώς και μηχανισμού έγκαιρης αντίδρασης και αντιμετώπισης μικρού ή μεγάλου ατυχήματος, (μέτρα που εφαρμόζονται σχεδόν σε όλες τις κλειστές θάλασσες του κόσμου)

Ιδιαίτερα στον τομέα της μεταφοράς πετρελαίου και των δεξαμενόπλοιων, τα μέτρα προστασίας κατά της θαλάσσιας ρύπανσης είναι ανύπαρκτα. Στην περίπτωση πρόκλησης ναυτικής τραγωδίας, όπως ένα ναυάγιο ή μια μεγάλη διαρροή πετρελαίου ή άλλου φορτίου, είναι επιστημονικά και εμπειρικά αποδεδειγμένο ότι οι επιπτώσεις στη θαλάσσια βιοποικιλότητα είναι τεράστιες και οι συνέπειες θα μπορούσαν να καταστρέψουν τομείς νευραλγικής σημασίας για την Ελλάδα.

Η ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού να διαχειριστεί στην πράξη την υπάρχουσα κατάσταση κίνησης εμπορικών πλοίων και - κυρίως - πετρελαιοφόρων στο Αιγαίο, σε συνδυασμό με την ανικανότητα να αντιμετωπίσει κάποιο μικρό ή μεγάλο θαλάσσιο ατύχημα δεν αφήνει κανένα απολύτως περιθώριο αισιοδοξίας ή εφησυχασμού.

Η καθημερινή παρουσία και δράση του Αρχιπελάγους δίπλα στα θαλάσσια οικοσυστήματα, οι εικόνες και τα μηνύματα που λαμβάνει μαρτυρούν την ιδιαίτερα κρίσιμη και ανησυχητική κατάσταση που βιώνουν οι ελληνικές θάλασσες.

Η επιστημονική ομάδα του Αρχιπελάγους συνεχίζει να συγκεντρώνει και να επεξεργάζεται καθημερινά, σε 24ωρη βάση, δεδομένα γύρω από την κίνηση των πλοίων στο Αιγαίο και τον υφιστάμενο κίνδυνο θαλάσσιου ατυχήματος. Το διαρκώς αυξανόμενο περιβαλλοντικό ρίσκο στο Αιγαίο απαιτεί άμεσα και αποτελεσματικά βήματα και πρωτοβουλίες από την πολιτεία, ώστε να καλυφθεί άμεσα το τεράστιο κενό που υπάρχει στη διαχείριση αυτού του τεράστιου κινδύνου που κυοφορείται από την άναρχη και ανεξέλεγκτη κίνηση των πλοίων στο Αιγαίο.

Αιολικά πάρκα: η άλλη όψη της αλήθειας

Ολες οι ΑΠΕ είναι συμπληρωματικές μορφές ενέργειας και δεν αντικαθιστούν τα ορυκτά καύσιμα. Οι ΑΠΕ από μόνες τους δεν καλύπτουν τις συνολικές ανάγκες μας σε ενέργεια.

Η ενέργεια από ΑΠΕ είναι ακριβή επειδή το ασταθές ρεύμα που παράγουν απαιτεί ειδική διαχείριση και τεχνολογία για να μπει στο σύστημα. Χρειάζονται δηλαδή επί πλέον επενδύσεις, το κόστος των οποίων το πληρώνει ο καταναλωτής. Εξάλλου το ρεύμα των ΑΠΕ επιδοτείται με υψηλές τιμές και αυτό το κόστος καλείται να πληρώσει πάλι ο καταναλωτής. Στο άμεσο μέλλον το τέλος ΑΠΕ στους επαγγελματίες καταναλωτές αυξάνει από 0,80€ σε 5,75€ κάθε 1000kWh, ενώ, έπονται αυξήσεις για τους οικιακούς καταναλωτές.



Τα αιολικά πάρκα είναι βιομηχανικές εγκαταστάσεις παραγωγής ρεύματος. Οι ανεμογεννήτριες (α/γ) θα μπουν κατά εκατοντάδες έως χιλιάδες σε ορισμένες περιοχές και θα καταλάβουν χιλιάδες στρέμματα. Για παράδειγμα:

1538 α/γ στη Θράκη
2.174 α/γ στη Στερεά Ελλάδα
800 α/γ στην Νότια Εύβοια (347 ήδη εγκατεστημένες)
478 α/γ στη Λακωνία
111 α/γ στην Σκύρο
85 α/γ στη Σέριφο
210 α/γ στα Διαπόντια Νησιά (Κέρκυρα)



Κάθε α/γ περιλαμβάνει:
• ένα πύργο μέχρι 150μ.
• πτερύγια με άνοιγμα έως 90μ.
• βάση με εμφύτευση 250 κ.μ σκυροδέματος
• 2,5 στρέμματα εκχέρσωσης

Ένα αιολικό πάρκο απαιτεί συνοδευτικά έργα:
• δρόμους πρόσβασης σε απομονωμένες περιοχές
• δίκτυα μεταφοράς υψηλής και χαμηλής τάσης.

Οι υποδομές αυτές πληγώνουν ανεπανόρθωτα το τοπίο και έχουν επιπτώσεις στη πανίδα και τη χλωρίδα (π.χ θάνατοι πουλιών από συγκρούσεις, κοπή δέντρων, εκχερσώσεις δασικών εκτάσεων, διαβρώσεις από τα νερά της βροχής).

Τα αιολικά πάρκα μπαίνουν συνήθως σε φυσικές απείραχτες περιοχές που μετατρέπονται σε εργοτάξια. Ο νόμος «Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Α.Π.Ε. για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής» που πρόσφατα ψηφίστηκε στο Ελληνικό Κοινοβούλιο παρά τη σφοδρή κριτική που δέχτηκε από δεκάδες περιβαλλοντικές οργανώσεις, επιτρέπει να μπαίνουν ανεμογεννήτριες παντού δηλ. σε δάση, δασικές εκτάσεις, βουνά και ακτές ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές όπως Εθνικοί Δρυμοί και περιοχές NATURA. Οι τελευταίες παρθένες περιοχές της χώρας μας κινδυνεύουν να χάσουν το τοπίο τους και τη βιοπικοιλότητά τους από την επέλαση των αιολικών πάρκων.


Τα αιολικά πάρκα θα βλάψουν τον τουρισμό στα νησιά και τα βουνά. Ενα νησί ή ένα βουνό που το έχουν γαζώσει με δρόμους, καλώδια, κολόνες και το έχουν περιτριγυρίσει με εκατοντάδες ανεμογεννήτριες δεν αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο. Ποιος θα επισκεφτεί τα Διαπόντια νησιά όταν περιτριγυριστούν με 210 α/γ;




Δεν λέμε να μην γίνει πουθενά κανένα αιολικό πάρκο, αλλά υποστηρίζουμε ότι η μαζική εγκατάσταση α/γ σε προστατευόμενες περιοχές, σε περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους και στα τοπία πολιτισμού των θαλασσών μας θα προκαλέσει την οριστική απώλεια τους.

Οι νομοθετικές ρυθμίσεις (Χωροταξικό των ΑΠΕ και Επιτάχυνση των ΑΠΕ) χαρίζουν τις δασικές εκτάσεις της χώρας στις ιδιωτικές αιολικές εταιρείες που δεν υποχρεώνονται να πληρώσουν το δημόσιο ή τους ιδιοκτήτες όπου υπάρχουν. Στο Αποπηγάδι της Κρήτης εγκαθιστούν 100 α/γ σε ιδιωτικές εκτάσεις προτού καν να ενημερώσουν τους ιδιοκτήτες. Στην Εύβοια χιλιάδες στρέμματα ιδιωτικής γης θα περάσουν σε ιδιωτικές εταιρείες τιμής ένεκεν.


Εναλλακτικές λύσεις : Παραγωγή ενέργειας με μικρής κλίμακας ΑΠΕ για κάλυψη των αναγκών κάθε τόπου ξεχωριστά. Ενα νησί μπορεί να καλύψει μεγάλο ποσοστό των αναγκών του με ένα μίγμα ΑΠΕ
( π.χ λίγες α/γ, φωτοβολταϊκά, γεωθερμία) που θα υποστηρίζονται από μια μικρή μονάδα ορυκτών καυσίμων. Στη Δανία σε μικρά νησιά έχουν φτιάξει μικρές μονάδες ΑΠΕ που καλύπτουν μέχρι το 80% των αναγκών των κατοίκων. Η αποκεντρωμένη παραγωγή έχει το πλεονέκτημα ότι μειώνει το κόστος μεταφοράς της ενέργειας και τις ενεργειακές απώλειες.

Εξοικονόμηση: εκστρατεία μείωσης της σπατάλης ρεύματος και όλων των μορφών ενέργειας.

Ενεργειακή απόδοση: να δοθούν κίνητρα για μόνωση και ενεργειακή αυτοδυναμία όλων των κατοικιών.

Το Δίκτυο Οικολογικών Οργανώσεων του Αιγαίου